Sześć dni w Al-Falludży

Paradokument czy „tylko gra”?

Jednym z gorętszych i szerzej dyskutowanych newsów ostatnich dni było ogłoszenie przez Konami prac nad grą „Six Days in Fallujah”, która ukazać się ma w przyszłym roku. Produkcja ma być taktyczną strzelaniną przedstawioną z perspektywy trzeciej osoby i opowiadać o bitwie o Faludżę, którą w 2004 roku wojska amerykańskie stoczyły z irackimi powstańcami.

Na głosy sprzeciwu nie trzeba było czekać długo. Przedstawiciele armii argumentują, że na grę osadzoną w realiach wojny, która wciąż się toczy, jest jeszcze za wcześnie. Rodzice żołnierzy poległych w Iraku obawiają się, że gra może wzburzyć muzułmańskich ekstremistów, co doprowadzi do kolejnych działań terrorystycznych. Członkowie organizacji antywojennych dodają, że przekształcanie jednego z najkrwawszych epizodów wojny w Iraku w rozrywkę jest czynem niegodnym.

Nikt, kto śledzi społeczny odbiór gier na kontrowersyjne tematy, nie będzie pojawieniem się takich głosów zdziwiony. Warto jednak w przypadku „Six Days in Fallujah” zwrócić uwagę na coś innego: deklaracje osób zaangażowanych w powstawanie gry – deweloperów ze studia Atomic Games i przedstawicieli Konami, firmy, która grę wyda. Mamy tu bowiem do czynienia z ciekawą sprzecznością.

Twórcy podchodzą do sprawy ambicjonalnie, z poczuciem misji. W projekt zaangażowali biorących udział w bitwie żołnierzy, którzy sami zresztą zwrócili się do nich z inicjatywą stworzenia takiej gry, tłumacząc, że to medium jest im najbliższe. Wykorzystywane są pamiętniki i zdjęcia autorstwa Marines, a rozgrywka przeplatana ma być wywiadami z nimi. Teren, bronie i taktyka działania mają być oddane z dbałością o szczegóły. To akurat we współczesnych grach wojennych jest standardem, ale „Six Days in Fallujah” ma wyróżniać się na ich tle realizmem również w kwestii jednostkowego przeżywania wojny. W grze uczestniczyć mamy w sytuacjach, z jakimi faktycznie mierzyli się konkretni żołnierze. Na przykład z koniecznością decyzji, jak postąpić w przypadku biegnącego prosto na nas nieuzbrojonego człowieka. Czy to wróg czy raczej cywil?

 
W zamierzeniu twórców gra ma być zatem na poły dokumentalna. Twórcy prowadzą też rozmowy z Irakiczyjkami, którzy przeżyli bitwę, choć nie wiadomo jeszcze, czy zdecydują się na wprowadzenie możliwości wcielenia się w uczestników drugiej strony konfliktu. Ale nawet bez tego cel polegający na wywołaniu w graczu empatii i zrozumienia względem zaangażowanych w bitwę żołnierzy jest ambitny i trudno przewidzieć, czy możliwy do pełnego zrealizowania. Twórcy z Atomic Games deklarują, że gry nie są dla nich jedynie zabawkami i pragną wykorzystać to medium, by poruszyć aktualny, trudny temat, jakim jest wojna w Iraku. Czy i jak im się to uda, pozostaje kwestią otwartą, ale wypada docenić starania.

Znając prawa rządzące rynkiem gier można mieć jednak niemal pewność, że ambitne podejście twórców zostanie w toku produkcji przytemperowane wymaganiami wydawcy, który ma ostateczny wpływ na kształt gry. Komentując kontrowersje wokół gry wiceprezes działu marketingu Konami uspokajał: „Nie chcemy tworzyć komentarza społecznego (…). Nie chcemy, by ludzie poczuli się niekomfortowo. Chcemy jedynie zapewnić wciągającą rozrywkę. W końcu to tylko gra”.

Najprawdopodobniej zatem szumnie zapowiadane dążenie do dokumentalnej prawdy sprowadzi się do wyciągania z pamiętników żołnierzy suchych informacji dotyczących działań bitewnych, na podstawie których zbudowana zostanie następnie „wciągająca rozrywka”. Będziemy znać na przykład dokładny czas wystrzelenia przez danego żołnierza flary, ale oszczędzi się nam wglądu w jego moralne dylematy. W końcu to „tylko gra”.

Warto przy okazji dodać, że „Six Days in Fallujah” nie będzie pierwszą grą odtwarzającą wydarzenia z wojny w Iraku, czy szerzej – wojny z terroryzmem. Nowojorska firma Kuma Reality Games od 2004 roku wydaje cyklicznie darmowe taktyczne strzelaniny umożliwiające graczom udział w wydarzeniach, o których niedawno słyszeli w wiadomościach. Gra opowiadająca o bitwie o Faludżę ukazała się w listopadzie 2004 roku, zaledwie trzy tygodnie po wydarzeniu. „Six Days in Fallujah” ma jednak wsparcie ze strony jednego z najważniejszych światowych wydawców, czego produkcje Kuma Reality Games są pozbawione, trudno się zatem dziwić, że głosy sprzeciwu odezwały się dopiero teraz.

Marzena Falkowska