„Portal 2” – recenzja gry

Gra z dwiema dziurkami

„Portal”, hit sprzed kilku lat, natychmiast po premierze spotkał się z bardzo entuzjastycznym przyjęciem graczy i wszystko wskazuje, że jego kontynuacja powtórzy ten sukces.

Na początek przypomnijmy zasady rozgrywki, które są dość proste i w zasadzie identyczne, jak w części pierwszej: gracz wciela się w Chell – samotną dziewczynę uwięzioną w opuszczonych laboratoriach – na której wroga sztuczna inteligencja przeprowadza jakieś niezrozumiałe testy. Mają one charakter zagadek logicznych, z rzadka przetykanych elementami zręcznościowymi, a Chell do dyspozycji ma tylko działko strzelające portalami, przez które można przechodzić i buty pozwalające na amortyzowanie upadków. Cała gra jest właściwie serią takich zagadek, polegających na przemieszczaniu się i ustawianiu portali w taki sposób, aby rozwiązać jakiś problem i znaleźć drogę do wyjścia lub przejścia dalej. Czasem trzeba ustawić w odpowiednim miejscu kostkę, czasem skierować gdzieś promień lasera albo świetlny most, a czasem na przykład skorzystać ze specjalnych właściwości żelów wylewających się z ogromnych rur.

Niestety pozostaje wrażenie, że te testy są dużo prostsze niż w pierwszym „Portalu”. W zasadzie pierwsze etapy są wręcz nudne – wpada się do pomieszczenia testowego, lokalizuje wyjście, tworzy kilka portali i voila – do następnej tak zwanej „zagadki”. Czas rozwiązania przeciętnego testu to maksimum dwie minuty. Nudne i niesatysfakcjonujące zwłaszcza, gdy największym problemem jest po prostu znalezienie w labiryncie jakiegoś płaskiego miejsca, w które można ten portal wstrzelić.

Z drugiej strony – być może łatwo jest komuś, kto ma w pamięci pierwowzór i zna już mechanikę, ale to już przecież norma, że współczesne gry nie mają zbyt stromej krzywej uczenia – są znacznie przystępniejsze dla szerszej publiczności. Ale późniejsze etapy nie są już takie banalne i zdarzają się przycięcia na kilka minut, kiedy nie wiadomo, co trzeba zrobić i jak przejść dalej. Fakt, takich wyzwań nie ma zbyt dużo, ale nie można obrażać się na rzeczywistość – reguły branży mówią, że gra „pierwszoligowa” po prostu musi być łatwa i koniec. I tak kampania trwa jakieś 7 do 10 godzin, podczas których liczy się nie tylko rozgrywka, ale przede wszystkim świetna historia, bohaterowie i sama lokacja, którą przychodzi nam zwiedzić. Zrujnowane pomieszczenia testowe robią zapierające dech w piersiach wrażenie, zwłaszcza ich autoregeneracja po przebudzeniu GLaDOS, komputera pokonanego przez Chell w pierwszej części. I podobnie jak w jedynce, na pewnym etapie gry poznajemy nie tylko komory testów, ale też całą infrastrukturę centrum naukowego.

Chociaż prawdę powiedziawszy, to właśnie projekty tych poziomów, które nie są „pomieszczeniami testowymi” bardzo mnie uwierają. Wygląda, jakby autorzy czegoś tu nie przemyśleli i podobnie jak twórcy np. „Uncharted 2” odpuścili sobie sensowność kolejnych etapów. Nie zdradzę chyba za dużo wyjaśniając, że w pewnym momencie lądujemy na głębokości czterech kilometrów pod ziemią, gdzie są umieszczone pierwsze laboratoria Aperture Science – sprzed około półwiecza. I historycznie pierwsze komory testowe, które pokonujemy pnąc się coraz wyżej. Z każdą pokonaną setką metrów zwiedzamy coraz nowsze pomieszczenia wypełnione coraz nowszymi technologiami. A na zdrowy rozum nawet, jeśli ktoś wpadłby na szatański pomysł wystartowania z działalnością na głębokości 4000 metrów, by w kolejnych latach tylko zmniejszać dystans do powierzchni (zamiast na odwrót: z czasem drążyć coraz głębiej), to choćby z inżynierskiego punktu widzenia wiercenie takiej głębokiej i szerokiej (na oko o średnicy kilkudziesięciu – kilkuset metrów) dziury w głąb ziemi byłoby dość trudno wykonalne, niebezpieczne, ekonomicznie nieusprawiedliwione i w ogóle absurdalne.

W sumie można uznać, że to taka licentia poetica, a czasami nawet ewidentna kpina, więc niekoniecznie trzeba tu szukać zdrowego rozsądku. Przecież cała gra jest rozwinięciem pomysłu znanego z filmu „Cube” – nawet sposób, w jaki przemieszczają się pomieszczenia testowe, zdaje się do tego horroru nawiązywać. I podobnie jak w „Cube”, na pewnym etapie inwestycji całe przedsięwzięcie już niekoniecznie musi mieć jakikolwiek sens, wystarczy jego iluzja – reszta toczy się na zasadzie inercji. Z drugiej strony, „Portal 2” też świetnie przedrzeźnia „Bioshocka”. W obu przypadkach mamy głęboko (dosłownie głęboko!) ukryte przed światem przedsięwzięcia, których twórcy dość swobodnie traktują ludzkie życie i prawa. Cave Johnson, twórca Aperture, jest nieco podobny do Andrew Ryana, budowniczego Rapture – z tym, że ewoluuje, a my dzięki podróży po historii kompleksu możemy tę ewolucję prześledzić. Poza tym jest rewelacyjnie dowcipny – zresztą wszystkie postaci, z którymi przyjdzie nam się spotkać, są genialnie zaprojektowane i zagrane. Począwszy od nieco infantylnych wieżyczek, poprzez tytana intelektu Wheatleya aż po przecudnie złośliwą GLaDOS. Protagonistka Chell milczy cały czas, ale dzięki nieustannym komentarzom towarzyszącym jej postępom gra ani na chwilę nie staje się nudna. Jednocześnie te uwagi i docinki wyśmienicie grają na uczuciach użytkownika, wzbudzając ich całą gamę. Nawet, gdy ktoś już zapomniał charakter GLaDOS z pierwszego „Portalu”, to bezceremonialność, z jaką po przebudzeniu obchodzi się z Wheatleyem potrafi z miejsca przypomnieć, że mamy do czynienia z potworem w elektronicznym ciele.

„Portal 2” bardzo dobrze spełnia zadanie bycia drugą częścią. Ma wszystkie cechy dobrej kontynuacji: „to samo co w jedynce, tylko bardziej”. Szybciej, ładniej i więcej. Dużo więcej. Dwójka jest dla pierwowzoru podobnym rozwinięciem, jakim powieść byłaby dla opowiadania, ale niestety  niewiele tu powiewów świeżości i nie ma już takiego zachwytu nowością, jaki towarzyszył pierwszej części. Na pewno jest to pozycja, która wejdzie do klasyki gatunku – pozostaje tylko pytanie: co to za gatunek. Bo chociaż jako gra logiczna (czy nawet zręcznościowa) jest zbyt łatwa, to jako opowieść, w której liczy się fabuła i bohaterowie, zasługuje na wysokie miejsce w kanonie. Szczerze polecam.

Jakub Gwóźdź

Ocena: 95%

Zalety: Bohaterowie, wszyscy. Miła odmiana od wszechobecnych bijatyk i strzelanin. Ciekawa fabuła.
Wady: Zbyt łatwa. Poza tym GLaDOS chyba poprawiła wymowę, a szkoda.

Wymagania sprzętowe gry Portal 2: Procesor Pentium 4 3 GHz, 1 GB pamięci RAM (2 GB dla Visty i 7), karta grafiki z 128 MB VRAM obsługująca Pixer Shader 2.0b, 8 GB wolnej przestrzeni na dysku twardym, Windows 7, Vista, XP

Deweloper: Valve Software, wydawca: EA. Cena wersji PC: około 130 zł.