Bardziej lubimy morderców, niż gwałcicieli.

Do takiego wniosku można dojść śledząc działania środowisk feministycznych, które wzięły na cel dwie kontrowersyjne gry. Pierwsza z nich to niesławna „RapeLay”, wyprodukowany w 2006 roku przez japońskie studio Illusion Software. Program, utrzymany w stylistyce Hentai, jest symulatorem gwałciciela – zadaniem gracza jest napastowanie, szantażowanie i zmuszenie do seksualnej uległości trzech kobiet (o szerokiej gamie środków, jakie można stosować, by osiągnąć zamierzony cel, nie zamierzam się rozpisywać, dodam tylko że „RapeLay” posiada również tryb multiplayer). Tytuł był sprzedawany wyłącznie na japońskim rynku, dlatego też przez niemal dwa lata nie wzbudził większego zainteresowania. Bomba wybuchła na początku roku, kiedy to Amazon.com umieścił „RapeLay” w swojej ofercie. Silny protest kobiecej organizacji Equality Now (zwalczającej przemoc i dyskryminację kobiet na całym świecie) oraz użytkowniczek portalu Feministing.org doprowadził do szybkiego zniknięcia programu z oferty Amazonu i zakazania rozpowszechniania w USA. Co więcej, branżowa organizacja zrzeszająca 200 japońskich wydawców gier wideo wprowadziła wewnętrzną regulację (czyli nie mającą mocy prawnej, bowiem rząd Japonii nie chciał się w sprawę angażować) zabraniającą w przyszłości produkcji tego typu programów.

W maju los „RapeLay” podzielił kolejny kontrowersyjny tytuł: „Stockholm: An Exploration of True Love” (w sensie technicznym nie jest to gra, lecz interaktywne DVD). Tu z kolei mamy do czynienia z eksploracją psychologicznego zjawiska znanego jako syndrom sztokholmski – „bohater” porywa młodą, atrakcyjną kobietę i stosując przemoc (gaz łzawiący, bicie) oraz różne techniki psychologicznej manipulacji usiłuje zmusić ją, by go pokochała. Tym razem Amazon.com zadziałał błyskawicznie – po pierwszych protestach „Stockholm” został usunięty z serwisu (zniknął też trailer z YouTube, nie zawierający w sobie żądnych erotycznych treści). Jednak obie sytuacje są do siebie podobne tylko z pozoru. O ile „RapeLay” to bezdyskusyjnie przykład najobrzydliwszej komputerowej pornografii, to w przypadku: „Stockholm: An Exploration of True Love” sprawa wygląda trochę inaczej. Stanton Audemars, reżyser filmy/gry postanowił bronić swojego „dzieła sztuki” (sam używa słów „controversial masterpiece”) występując z otwartą przyłbicą:

Hollywood has shown us its version of love – cute, pleasant, and nauseatingly fake. This simulation shows a different view. Psychologists call it Stockholm ‚Syndrome’, as if it is a disease. I think many people will recognize that true love is a lot closer to „Stockholm Syndrome” than to the candy coated B.S. you find in most romance movies and TV shows.

Wzywał też, choć mało skutecznie, do popisywanie skierowanej do Amazon.com petycji z prośbą o przywrócenie „Stockholm” do dystrybucji. Trudno jednak rozstrzygnąć, kto ma rację w sporze, przyjmijmy zatem roboczo hipotezę, że to feministki mają rację, traktując obie gry jednakowo i żądając zakazu sprzedaży każdej z nich.

I tu pojawia się proste pytanie: a właściwie dlaczego? Można przecież w obronie „Stockholm” i „RapeLay” wysunąć dokładnie te same argumenty, jakich używa się waląc po głowach przeciwników brutalnych gier, wzbudzających kontrowersje głównie wśród przedstawicieli środowisk, najogólniej rzecz biorąc, prawicowych.

Czyli, po pierwsze – każda próba ograniczenia swobody wypowiedzi (nawet jeśli chodzi o przemoc czy pornografię, jak twierdzą obrońcy „wolności słowa”) prowadzić może do cenzury, która jest złem wielokrotnie większym niż (ewentualne) deprawowanie nieletnich.

I, po drugie, jak zgodnie twierdzą przedstawiciele myśli wolnościowej, gry nie szkodzą. Więcej, w żaden sposób nie wpływają na zachowania graczy (nawet tych najmłodszych) i nie ma żadnych naukowych podstaw, by sądzić, że granie przez pół roku po pięć godzin dziennie w „Manhunt” może w jakikolwiek sposób zmienić psychikę lub system wartości wyznawany przez, powiedzmy, trzynastolatka.

Tylko, że wkrada się tu pewna niekonsekwencja – czyli gry nie szkodzą, kiedy pokazują przemoc, a szkodzą, gdy pokazują przemoc seksualną?

Może rzeczywiście zabójcy budzą w nas mniejszą odrazę niż gwałciciele (chyba tak), mimo że prawo wszędzie na świecie penalizuje morderstwo znacznie surowiej niż gwałt? (Choć kategoriami moralnymi nie wolno nam się już w zasadzie posługiwać, gdy chodzi o wolność sprzedaży i zarabiania pieniędzy).

A może, po prostu, istnieją środowiska bardziej wpływowe od innych, z których zdaniem, bez względu na użyte argumenty należy się liczyć, nie czekając na wyroki spraw sądowych (jak w przypadku sądowej próby zakazu dystrybucji gier z serii GTA)?

Tak czy inaczej, „Stockholm: An Exploration of True Love” już w Amazonie nie kupicie – w przeciwieństwie do „Manhunt”, „Postal” i „GTA”.

Jan M. Długosz